آنالیز آینده لیست نویسی و هوش مصنوعی در ایفلای هلند - سفر به هند

عصمت مومنی، معاون کتابخانه ملی ایران که به عنوان نماینده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در هشتاد و هشتمین نشست دنیای فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابداری ایفلا؛ حضور دارد؛ با بیان این مطلب، درباره محوراصلی گفت وگوهای این نشست دنیای گفت: عنوان نشست آینده لیست نویسی و ایجاد تعادل بین مزایا و خطرات فناوری هوش مصنوعی ازجمله گفت وگوهای مهم از سلسله نشست های ایفلا بود.

در این نشست درباره مزایای استفاده از هوش مصنوعی در بهبود کارایی و دقت لیست نویسی، افزایش حفاظت از میراث فرهنگی، تشخیص چند زبانه و چند اسکریپتی، نمایه سازی موضوعی، استانداردسازی پیشینه های کتابشناختی، تحقیق و کشف صحبت شد و در عین حال آسیب های استفاده از هوش مصنوعی نیز مورد آنالیز نهاده شد.

از آنجایی که هوش مصنوعی مولد و یکی از مرتبط ترین موضوعات در هر محیط اطلاعاتی است؛ گروه ویژه هوش مصنوعی ایفلا یک راهنما برای متخصصان کتابداری و اطلاعات تهیه نموده بود.

تغییر رویکرد حافظه دنیای یونسکو در مجموعه کتابخانه ها

نماینده سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در نشست دنیای ایفلا با اشاره به یکی از سخنرانی های مهم از این نشست دنیای با عنوان برنامه حافظه دنیای یونسکو ایراد شد؛ گفت: در این سخنرانی به کارکرد حافظه دنیای یونسکو در مجموعه کتابخانه ها اشاره شد. به این معنا که حافظه دنیای یونسکو فراتر از حفاظت از آثار می تواند مجموعه کتابخانه ها را با در نظرگرفتن ظرفیت افزایش آموزش، جرقه گفت وگو، ترویج صلح، چندفرهنگی و فراگیری را نیز در نظر بگیرد. بعلاوه در ادامه این نشست ایده هایی در پاسخ به این سوال که چگونه مجموعه های کتابخانه ها می توانند جوامع فراگیر، عادلانه و صلح آمیز را ترویج نمایند؟ نیز ارائه شد.

گردش کار کتابخانه ها و داده ها در چارچوب اخلاقی

مومنی با بیان اینکه یکی دیگر از سخنرانی ها در حوزه مسئولیت مدیریت داده در توصیف و متعادل کردن کار فکری انسان با قدرت الگوریتم ها بود،درباره این سخنرانی اظهار کرد: کتابخانه ها به وسیله تخصص حرفه ای خود با بهره گیری از تخصص محتوا، استانداردهای تخصصی داده، گردش کار کتابخانه ها و داده ها و ابزارهای فناوری در چارچوب اخلاقی می توانند کاربران را متمرکز نمایند و اطلاعات قابل کشف و در دسترس قرار دهند. اما، این شیوه های حرفه ای ثابت باقی نمانده اند و به سرعت درحال تکامل هستند. بخش فناوری اطلاعات، بخش تجزیه و تحلیل موضوع و دسترسی، لیست نویسی برای آنالیز چالش ها و فرصت های این تحول و برجسته کردن مسائل اخلاقی، روینمودهای عملی و راه های فناوری که در کتابخانه های سراسر دنیا در حال استفاده هستند؛ طراحی شده است .

توسعه کتابخانه های بومی برای شناسایی مسائل بومی

مومنی یکی دیگر از مباحث مطرح شده در مجموع این نشست ها را خدمات کتابخانه های بومی بیان کرد و یادآور شد: ایفلا برای حمایت و شناسایی مسائل بومی و کتابداری بومی در نظر دارد دستورالعمل این نشست دنیای را برای خدمت رسانی بهینه به مردم بومی توسعه دهد. این نشست بر نقش کتابخانه ها برای فهم عمیق و احتیاج به ایجاد زیر ساخت و به اشتراک گذاشتن دانش جوامع محلی و بومی و توانمندسازی رهبران کتابخانه ای با تغییرات متنوع دنیای تاکید داشت.

پیروی از الگوی واحد در مدیریت داده های پژوهش

معاون کتابخانه ملی با اشاره به این مطلب که موضوع مدیریت داده های پژوهش در دولت از دیگر مباحث مطرح شده در نشست دنیای ایفلا بود، گفت: این نشست در پاسخ به سئوالاتی از این دست که چگونه می توان داده های رسمی را با استفاده از اصول مدیریت داده های تحقیقاتی تنظیم کرد؟ مدیریت داده های پژوهشی تا چه مقدار به سیاستگذاری و خدمات اطلاعاتی در داخل دولت یاری می نماید؟ پیامدهای اخلاقی و قانونی آن چیست؟ برگزار گردید و پیشنهاد شد هر سازمان مادر دولتی بخشی برای مدیریت داده های پژوهشی اختصاص دهد و از یک الگوی واحد پیروی کند. زیرا طراحی و نظارت بر اعمال اصول مدیریت داده های پژوهشی در مخازن داده های دولتی حائز اهمیت است و موجب اشتراک گذاری و دسترس پذیری داده های پژوهشی خواهد شد.