اهمیت ثبت جشن سده در معرفی آن به مردم جهان است - سفر به هند

شاهین سپنتا افزود: جشن سده به عنوان بیست و چهارمین عنصر میراث ناملموس ایران در پرونده ای مشترک به نام ایران و تاجیکستان در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت جهانی شد و این اتفاقی فرخنده بود اما ثبت جهانی جشن ها بر روی کاغذ به تنهایی کافی نیست و برگزاری باشکوهِ این جشن ها از جمله سده می تواند به پاسداری از آنها کمک و این میراث ناملموس ایرانیان را به درستی به مردم جهان معرفی کند.

سپنتا ادامه داد: سده یک جشن ملی است و به اقلیت دینی خاصی تعلق ندارد در نتیجه این جشن باید با حضور همه ایرانیان اعم از زرتشتی و مسلمان برگزار شود.

وی یادآور شد: هر میراثی چه ملموس و چه ناملموس وقتی به ثبت جهانی می رسد دیگر متعلق به یک ملت یا محدوده یک شهر یا استان نیست بلکه متعلق به همه مردم جهان است و در درجه اول مردم منطقه ای که خاستگاه آن میراث هستند باید به درستی آن را زنده نگه دارند.

این پژوهشگر و کوشنده میراث فرهنگی افزود: وظیفه ما ایرانی ها در معرفی و پاسداشت این جشن با ثبت جهانی آن دوچندان شده است. پس وزارتخانه میراث فرهنگی باید تمهیداتی بیاندیشد که بتوان جشن سده را باشکوه هرچه تمام مثل جشن نوروز و جشن چله (یلدا) در همه استانها برگزار کرد.

وی گفت: جشن سده در فهرست آثار ناملموس جهانی قرار گرفته به این معنا که این میراث متعلق به تمام مردم جهانست و باید آن را بشناسند و پاس بدارند اما این کار باید از خود ما ایرانی ها آغاز شود.

سپنتا افزود: ما پیشنهاد دهنده ثبت جهانی جشن سده بودیم و کارشناسان یونسکو با بررسی های تخصصی رای به ثبت آن داده اند. در نتیجه وظیفه ما روشن است که باید در پاسداشت سده که زنده نگه داشتن این آیین ملی هست، قدم های بزرگتری برداریم.

این کوشنده میراث فرهنگی گفت: آنچه در سالهای گذشته دیده ایم، سنگ اندازی در برگزاری این جشن ملی بوده این در حالی هست که جشن سده متعلق به همه ایرانی هاست و همه باید بتوانند جشن سده را برگزار کنند، چرا که اساسا همه جشن های ایرانی متعلق به همه ایرانی ها با هر دین، مذهب، مرام و مسلکی هستند.

سپنتا با بیان اینکه شادی در فرهنگ ایرانی همیشه یکی از ضروریات زندگی بوده و این در جشن های ایرانی تجلی پیدا کرده است، گفت: جشن هایی مثل نوروز، یلدا و سده ثبت شده اند و باید حضورشان در زندگی مردم بیشتر احساس شود؛ برگزاری این جشن ها می تواند به حفظ این میراث ناملموس کمک کند.

وی افزود: میراث ناملموسی که در فهرست آثار جهانی قرار می گیرند، در درجه اول باید برای حفاظت از فراموشی و در درجات بعد برای معرفی هر چه بیشتر به درستی و خوبی برگزار شوند تا بتوان از ظرفیت آنها برای عرصه هایی چون گردشگری استفاده کرد اما کارکرد جشن ها در درجه اول، کارکرد اجتماعی است.

سپنتا ادامه داد: این جشن ها برای ایجاد امید و انگیزه بیشتر بین اعضای جامعه هستند. اگر ما نتوانیم از این کارکرد اجتماعی به درستی استفاده کنیم قطعا به درستی هم نمی توانیم از کارکرد گردشگری آن بهره بگیریم.

وی تاکید کرد: زمانی هدف اصلی ثبت جهانی جشن ها مثل جشن سده محقق می شود که به درستی نگهداری و حفظ شوند، اینکه مردم در سراسر کشور این آیین شاد را برگزار کنند و کارکرد اجتماعی آن پررنگ شود.

سپنتا با بیان اینکه سده یکی از جشن های دوره ای است و جشن های دوره ای جشن هایی هستند که در ابتدای یک دوره برگزار می شوند، گفت: جشن سده نیز جشنی است که در ابتدای یک دوره صد روزه برگزار می شود. این جشن از دهم بهمن آغاز می شود و تا 15 اردیبهشت که جشن بهاربد و جشن برداشت محصول است، ادامه دارد.

به گفته وی، جشن چله تابستان که در ابتدای یک دوره چهل روزه است و یا جشن چله زمستان (یلدا) که در ابتدای یک دوره چهل روزه قرار گرفته است، از جمله جشن های دوره ای در ایران هستند.